De laatste jaren ben ik het belang van body image dieper gaan appreciëren.
Hoe we naar ons eigen lichaam kijken doet ertoe.
Waarom? Omdat we wezens zijn met een geest én een lichaam. We zijn belichaamde wezens, onze persoon is een eenheid van geest en lichaam. Onze persoon is niet los te zien van het concrete uiterlijk dat we in de spiegel zien. Als we slecht denken over ons lichaam, denken we in zekere zin ook slecht over onze persoon.
Ik beschik niet over een alwetende glazen bol, maar ik durf er mijn mooiste kamerplant (nvdr mooie kamerplanten zijn een zeldzaam goed, gemiddeld hebben ze in ons huis niet lang meer te leven) op verwedden dat er verdraaid veel vrouwen zijn die niet tevreden zijn over hun eigen lichaam. Als het niet een ronduit negatief lichaamsbeeld is, dan is het wel minstens een aarzeling, een onzekere houding, met altijd een ‘dit is niet mooi’ of ‘ik wou dat dit anders was’.
De oorzaken zijn niet ver te zoeken.
Films, entertainment, porno, reclame, magazines – dagelijks wordt ons hoofd overladen met beelden, beelden die (al dan niet bewust) een idee in ons scheppen over hoe we er zouden moeten of zouden willen uitzien.
(Als ik langs een bushokje passeer moet ik altijd lachen. Op het lichtgevende billboard is doorgaans een jonge slanke schone te zien met vlekkeloze huid, en het gemiddelde vrouwtje ernaast, dat op haar bus staat te wachten, grijsharig en krom en twintig kilo zwaarder. Ik bedoel maar: de vrouwen die je in de reclamewereld ziet zijn niet de vrouwen die je op straat ziet. De vrouwen op straat zijn normaal en echt. De vrouwen in de reclamewereld (of misschien zelfs ook de vrouwen van de succesvollere social media accounts) zijn anders dan normaal.)
Er is daarnaast een hevige focus op gezondheid; ik herinner me het invullen van lijsten op de middelbare school over je dagelijkse consumptie en de bijgaande scores van hoeveel procent te vet je at. Op zich is het natuurlijk niet slecht om te streven naar een gezond lichaam, maar wel als dat streven maniakaal wordt en niet vertrekt vanuit een initieel 'mijn lichaam is goed'.
Ten derde, en dat is meer filosofisch, maar wel ook meest fundamenteel: met het verdwijnen van God in de samenleving is ook het fundament verdwenen van waarom ik mezelf onvoorwaardelijk zou moeten liefhebben – in een vorige tijd had God me immers onvoorwaardelijk lief. Onze maatschappij is zo conditioneel in haar idee van liefde: je mag er zijn àls je er zus of zo uit ziet. Je wordt bemind àls je aan allerlei condities voldoet (succesvol bent, werk hebt, een diploma hebt, veel instagramvolgers hebt). Voldoe je niet meer aan de maatstaven? Dan word je door de wereld geditcht. De mens heeft er een conditioneel idee van zijn eigen waardigheid op nagehouden. (Wie zich verder wil verdiepen in onvoorwaardelijke zelfacceptatie: lees het boek Liefde en zelfrespect van E.H. Michel Esparza).
Voor mezelf moet ik zeggen dat ik als dertienjarige totaal niet gewapend was tegen de cultuurgestuurde ideaalbeelden van schoonheid die zich als een utopie in mijn hoofd opdrongen. Een fixatie op gewicht, een meedogenloze afkeuring van de lichaamsdelen die er naar mijn maatstaven niet mooi uitzagen en een verwrongen en guilt-based relatie met voeding was het resultaat.
Nu zie ik in dat het, vooral voor meisjes, van het grootste belang is om zich goed te voelen in het eigen lichaam. Om zich mooi te voelen. Om echt het eigen lichaam te gaan waarderen en omarmen. Want een meisje dat houdt van haar lichaam, staat ook zelfverzekerd in het leven. Dat idee heb ik opgepikt in de podcast Encouraging Femininity van The Messy Family Project (recommended!). Ook ben ik overtuigd geraakt dat de complexe relatie met je eigen lichaam wonden zijn die hoe dan ook naar boven zullen komen in de intimiteit van het huwelijk later.
En dus ben ik vastbesloten een poging te wagen om mijn kinderen – mijn zonen, maar nog meer mijn dochters – een positief lichaamsbeeld mee te geven. Hoe? Hier enkele concrete ideeën.
Door hen vaak complimenten te geven, niet zozeer voor wat ze hebben ‘gepresteerd’, maar vooral voor wat ze ‘zijn’.
In detail treden: wat er zo mooi is aan je dochter en waarom.
Vaak ‘onbaatzuchtig’ bij hen zijn, simpelweg naar hen kijken en genieten (zoals men in het Engels zo mooi zegt, delight in your children), tijd voor hen maken, en hen zo laten zien dat ze de moeite waard zijn.
Altijd meer aandacht geven aan het proces dan het resultaat (ik wil niet die ouder zijn die na de voetbalmatch reclameert omwille van die gemiste goal; misschien was er tijdens die match wel een moment waar het kind zichzelf heldhaftig heeft overwonnen).
Samen leren hoe wonderlijk het menselijk lichaam functioneert, en een dankbaarheid daarvoor cultiveren.
In de prepuberteit: in detail laten zien hoe de vrouwelijke cyclus werkt, hoe mooi het is om een vrouw te zijn, en wat voor een belangrijke en mooie roeping we hebben in de wereld.*
*En hier zijn we volledig aan de "theologie van het lichaam" aanbeland. Voor u onbekend? De theologie van het lichaam is een katholieke uitdieping, gestart onder paus Johannes Paulus II, van het belang van het lichaam voor ons menszijn. Een vrij uniek terrein naar mijn mening – in geen enkele wereldreligie (en zeker niet in de heersende atheïstische tijdsgeest) heeft men geloof ik zo’n harmonische opvatting tussen ziel en lichaam, en zo’n uitgesproken waardering voor de schoonheid van het lichaam als komend van Gods hand. Veel boeken, cursussen, zelfs boekjes voor kleuters (google maar eens theology of the body for tots) zijn intussen ontsproten aan de theologie van het lichaam. Begin uw zoektocht bij het Theology of the Body Institute.
Maar hoe zeer ik ook mijn best wil doen, en hier komen we aan het eigenlijke punt van de blog, het belangrijkste aandeel van onze body positivity education zal toekomen aan de echtgenoot.
Want een vader heeft een heel bijzondere rol in het bevestigen van de schoonheid van zijn dochter. Het kan voor haar een fundament voor het leven zijn, te weten dat ze mooi is in de ogen van haar vader. (En zijn we ook niet mooi in de ogen van onze hemelse Vader? Dit is de kern van ouderschap: we horen de weerspiegeling te zijn van de goddelijke liefde, we horen lief te hebben zoals God liefheeft.) Omgekeerd kunnen opmerkingen van een vader aan zijn dochter dat ze dik is of lelijk een last en een blessure betekenen die het meisje de rest van haar leven meedraagt.
Ik hoorde dat broers hier een soortgelijke rol kunnen opnemen: bevestigen hoe mooi hun zussen zijn, zodat die zussen niet naar bedenkelijke liefjes zullen lopen om de bevestiging bij hen te zoeken.
Dus vaders, slechts één boodschap: vertel aan je dochters hoe mooi ze zijn! Neen, een teveel aan complimenten behoort in dezen niet tot de risico's...
Tot binnenkort,
Linde
Heeft deze post je geholpen of aangesproken? Klik dan op het hartje. Heb je vragen, bekommernissen, heb ik iets op een ongelukkige manier uitgedrukt: contacteer me via alle mogelijke kanalen. Doorsturen en delen van de blog wordt zeer gewaardeerd. Volg ons gezinsleven op instagram en de Ons Thuis-pagina op facebook.